1 GIỜ CỦA BẠN ĐÁNG GIÁ BAO NHIÊU?
Đây là câu hỏi luôn thường trực trong suy nghĩ của mình từ hơn chục năm về trước, khi mà mình bắt đầu đặt mục tiêu về thu nhập mong muốn của bản thân.
Ở thời điểm đó, mẹ mình chỉ là công nhân, lương của bà chỉ là mười mấy đồng trước thuế, nhưng ngược lại, ở một thế giới khác, khi mình nhìn sang các ca sĩ nổi tiếng, tại sao chỉ hát 1 bài hát trong vòng vài phút ngắn ngủi mà họ có thể kiếm được đến hàng triệu đô – số tiền mà cả đời này nhiều người cũng không thể kiếm nổi?
Có phải cuộc sống thật sự quá bất công?
Tương tự, cuộc sống ngày nay cũng vậy, tại sao có những người phải làm shipper chạy bất kể nắng mưa bão gió để kiếm từng nghìn lẻ, lại có những người chỉ ký mấy chữ trong phòng máy lạnh và thong dong kiếm tiền triệu, chục triệu mỗi giờ?
Thậm chí, trong cùng một ngành nghề, các anh chị em đồng nghiệp bác sĩ ở Việt Nam túc trực xuyên đêm chỉ được 50-100k, đứng mổ hàng giờ liền chỉ được mấy trăm nghìn tiền công nhưng ở Mỹ, số tiền mà 1 bác sĩ gia đình làm ngoài giờ kiếm được thôi cũng đã là $200-$300 ~ 5-8 triệu VND, chưa nói đến các bác sĩ chuyên khoa, lương còn cao hơn rất nhiều.
Vậy tại sao lại có những sự chênh lệch lớn đến thế?
Mình còn nhớ đã từng xem qua 1 video Ted Talk của LUIS VON AHN – cha đẻ của Duolingo – nền tảng hot nhất giúp mọi người học ngoại ngữ hiện nay. Khi nói về lý do sáng lập Duolingo của mình, Luis nói:
“Tôi quyết tâm sáng lập nền tảng này khi nhận ra đâu là cách nhanh nhất để một người có thể tăng thu nhập”.
“Hãy quan sát 1 người bồi bàn, nếu người đó không biết ngoại ngữ thì lương của họ sẽ ở 1 khoảng nhất định (ở VN sẽ là từ 15.000-25.000 VND), nhưng một khi họ biết ngoại ngữ thì lương của họ có thể tăng lên gấp 10 lần.”
Vậy điểm khác nhau ở đây là gì?
Chính là giá trị của chúng ta và số tiền mà chúng ta thu về phụ thuộc rất lớn vào đối tượng mà chúng ta “bán sức lao động” của bản thân.
Nếu bạn là 1 người bồi bàn, kỹ năng bồi bàn của bạn tốt nhưng bạn lại không biết ngoại ngữ thì chắc chắn bạn sẽ bị giới hạn về đối tượng khách hàng của mình. Những người địa phương này này có mức thu nhập là từ 10-15 triệu mỗi tháng và có thói quen chỉ dành 25.000-50.000 VND cho mỗi ly cà phê.
Vậy thì lấy đâu ra để người chủ trả cho bạn 300.000 VND mỗi giờ làm việc?
Ngược lại, nếu như bạn biết ngoại ngữ, bạn biết tiếng Anh, bạn có thể mở rộng đối tượng khách hàng của mình. Từ những quán cà phê bình thường bạn có thể đổi chỗ làm thành các quán fine dining, các resort 5 sao, những nơi dành cho tầng lớp thượng lưu và các khách nước ngoài, nơi có đầy những “phú ông”, “phú bà” chịu chi thì chắc chắn mức thu nhập của bạn cũng cao hơn rất nhiều.
Trở lại câu chuyện về những bác sĩ chúng ta, điều mà ta có thể thấy rõ nhất là nếu như 1 bác sĩ biết ngoại ngữ, ví dụ như tiếng Anh thôi, thì thu nhập của họ cũng đã tăng lên rất nhiều, ngay cả khi mà bạn sống và làm việc ở Việt Nam.
Nếu như đi thêm 1 bước nữa, bạn đặt chân đến 1 quốc gia khác, chẳng hạn như Mỹ, Canada, Úc,… và bạn được phép để hành nghề như một người bác sĩ thì bạn hoàn toàn có thể dễ dàng hòa nhập vào cộng đồng, vào môi trường sống, và vào nền kinh tế của quốc gia đó.
Đây sẽ là 1 đòn bẩy khiến cho thu nhập tăng lên hàng chục, hàng trăm lần.
Thật vậy, điều quyết định thu nhập của bạn và giá trị mà xã hội công nhận (thông qua việc trả lương) không hẳn là kỹ năng, kiến thức chuyên môn của bạn, mà chính là đối tượng khách hàng mà bạn phục vụ.
Vì sao bác sĩ ở Mỹ được trả lương gấp trăm lần bác sĩ ở Việt Nam? Có phải là vì họ giỏi hơn bác sĩ Việt Nam gấp trăm lần? Hoàn toàn không phải.
Mình làm bác sĩ tại Mỹ nhưng mình phải công nhận rằng chưa chắc bác sĩ ở Mỹ sẽ giỏi hơn các bác sĩ ở Việt Nam.
Có rất nhiều bác sĩ ở Việt Nam họ rất giỏi. Họ làm được rất nhiều điều mà các bác sĩ ở Mỹ không thể làm được, và cũng có rất đông bệnh nhân từ Mỹ bay ngược về Việt Nam để khám chữa bệnh. Nền y tế Việt Nam cũng có rất điều mà ở Mỹ cần phải học hỏi và ghi nhận.
Trên thực tế làm bác sĩ ở Mỹ, mình đã gặp rất nhiều bác sĩ và nhân viên Y tế kỹ năng của họ rất yếu và rất non. Nhưng điều họ hơn bạn là họ sống ở Mỹ, cho nên mức lương của họ và mức sống của họ nó tốt hơn bạn rất nhiều.
Có rất nhiều bác sĩ ở Việt Nam rất giỏi nhưng vẫn phải chật vật với cuộc sống, trong khi bác sĩ ở Mỹ không những có thể sống sung túc thoải mái cho bản thân, mà có người còn có khả năng tài chính để lo cho gia đình ở Việt Nam và làm nhiều việc thiện nguyện.
Một chiếc đồng hồ nằm trong chợ đồ si thì nó không đáng giá bao nhiêu, nhưng ngược lại, nếu nó nằm trong tủ kính của 1 cửa hàng bán đồ cổ, đồ sưu tầm thì ngay lập tức giá trị của nó được tăng lên rất nhiều. Cũng là chiếc đồng hồ, nhưng tại sao lại có sự khác biệt lớn như vậy?
Chính là vì yếu tố môi trường.
Nếu bạn đặt mình vào một nơi bản thân được coi trọng thì bạn sẽ được coi trọng. Còn ngược lại, nếu bạn chấp nhận ở một nơi bản thân không được coi trọng, thì mãi mãi bạn sẽ không được coi trọng.
Vậy nên, bạn muốn một giờ của bạn đáng giá bao nhiêu?
Dr. Christina Nguyen, MD, FAAFP
The Phoenix Medical Academy
