KỸ NĂNG SỐNG CÒN KHÔNG AI NÓI VỚI BẠN NHỮNG NĂM ĐẦU TỰ LẬP
Khi bạn rời xa vòng tay ba mẹ, bước vào những năm tháng tự lập đầu đời, có thể bạn nghĩ chỉ cần chăm chỉ học hành hay đạt điểm cao là cuộc sống của mình cứ thế mà thăng tiến và thành đạt.
Nhưng sự thật là, có những kỹ năng sống còn chẳng ai dạy bạn ở trường: từ cách quản lý tiền bạc để không rơi vào cảnh “cháy túi” cuối tháng, đến việc học cách yêu thương bản thân và xây dựng hạnh phúc từ bên trong.
Mình từng vấp ngã, từng mua sắm vô tội vạ chỉ vì “sale”, và cũng từng có những sai lầm trong tình cảm ở thời tuổi trẻ. Qua những lần vấp ngã đó, mình nhận ra những bài học đắt giá mà mình muốn chia sẻ với bạn hôm nay để hi vọng rằng ai đó ngoài kia sẽ không mắc phải chúng một lần nào nữa.
1. QUẢN LÝ CHI TIÊU VÀ TÀI CHÍNH CÁ NHÂN
Sau khi đậu đại học và rời xa vòng tay cha mẹ, trong suốt 4-6 năm đại học, đa phần mọi sinh viên chỉ tập trung vào bài vở và các khía cạnh liên quan khác mà thường không để ý nhiều đến quản lý chi tiêu và tài chính cá nhân, đặc biệt là sinh viên các chuyên ngành nặng kiến thức như khối y dược.
Ở Mỹ, đa phần mọi người vay nợ chinh phủ để học y và sẽ trả dần sau khi đi làm. Tuy số nợ có thể lên tới $200-$300K (7-9 tỷ đồng), nhưng có những người bạn của mình biết cách vun vén chi tiêu và đã trả hết nợ chỉ trong vòng 3-5 năm sau khi làm bác sĩ chính thức.
Nhưng bên cạnh số ít đó, ở Mỹ, người ta còn có tên gọi riêng dành cho các bác sĩ là HENRY – High Income Not Rich Yet (thu nhập cao nhưng chưa giàu).
Thậm chí, không ít bác sĩ phải sống lối sống Paycheck-to-paycheck, tức là sống lay lắt chờ lương mỗi tháng, mặc dù thu nhập của họ có thể lên tới ~$400K ~10 tỷ VND/năm.
Để dễ tưởng tượng thì thu nhập trung bình của người Mỹ rơi vào khoảng $58K, có nghĩa là dù lương cao bằng 6, 7 người bình thường cộng lại, họ vẫn không dư dả và phải vay nợ để chi tiêu cuối tháng.
Ở Việt Nam, đa phần các bạn sẽ được bố mẹ chu cấp trong thời gian học đại học cho đến lúc kiếm tiền được và có thể nuôi sống bản thân. Chính vì vậy, nếu không rèn luyện kiểm soát chi tiêu từ sớm thì bạn rất dễ sẽ rơi vào trường hợp giống những bác sĩ kia.
Với đồng lương hạn chế lúc mới ra trường kèm theo rất nhiều khoản chi như tiền học thêm, tiền nhà, tiền điện nước, ăn uống sinh hoạt, chưa kể hiếu hỷ, ngoại giao… Gánh nặng cơm áo gạo tiền đè nặng lên đôi vai sẽ khiến bạn rất áp lực, không thể tập trung vào phát triển chuyên môn và tận hưởng cuộc sống.
Chính vì thế hãy học cách kiểm soát chi tiêu ngay từ những ngày đầu rời xa vòng tay ba mẹ. Cố gắng kiểm soát dòng tiền và luôn có cho mình một khoản tiền dự phòng tương đương với ít nhất 6 tháng chi tiêu của mình.
Mình luôn tâm niệm và nhắc nhở bản thân mỗi ngày là “Live below your means” – Luôn chi tiêu dưới mức thu nhập. Vì dù có thu nhập cao đến đâu, chỉ cần sống hoang phí, thoải mái mua sắm những đồ mà mình không cần thiết mà không có kế hoạch cho tương lai xa thì đến một ngày nào đó, mình sẽ phải rứt ruột bán đi những tài sản mà mình thực sự cần thiết.
Hơn ai hết mình thấu hiểu được nỗi đau của sai lầm này vì chính bản thân mình trước đây đã từng như vậy, mua rất nhiều từ quần áo, mỹ phẩm, sách vở, khóa học… chỉ vì chúng đang sale.
Nhưng kết quả là chúng đều để vứt xó đến hết hạn vì mình thực sự không cần đến chúng như “mình tưởng”. Rồi đến lúc làm gì đó thực sự cần đến tiến, mình lại xuýt xoa về số tiền mình đã làng phí trước kia.
Có một trang web mà minh thường tham khảo là “White Coat Investor”, đây là một trang web rất hữu ích về khía cạnh phát triển tài chính dành riêng cho các bác sĩ. Bên cạnh đó, trên YouTube cũng có rất nhiều video của các guru tài chính mà bạn có thể tham khảo hoàn toàn miền phí.
Quản lý chi tiêu và tài chính cá nhân chính là kỹ năng sống còn, nhất là trong thời đại mà mọi món hàng có thể được đặt dễ dàng thông qua một vài cú chạm như hiện nay, khi mà chúng ta rất dễ fomo bởi internet và tiêu dùng theo cảm xúc cá nhân.
Có một thói quen chi tiêu hợp lý và kế hoạch tài chính lâu dài sẽ đưa bạn gần hơi đến cột mốc tự do tài chính, nơi mà bạn có được sự tự do để làm những điều mình yêu thích, và không còn bị chi phối bởi đồng tiền để làm những việc trái với giá trị của bản thân.
Bên cạnh đó, tự do tài chính cũng là con đường duy nhất để bảo vệ bản thân trước những tình huống bất ngờ trong cuộc sống như bệnh tật, mất việc, hay các chi phí phát sinh khác.
Mình chúc bạn sớm có thói quen chi tiêu lành mạnh và sự tự do tài chính trong tương lai gần.
2. YÊU LÀNH VÀ HẠNH PHÚC TỰ THÂN
Một đặc điểm chung của không ít các bác sĩ trẻ (trong đó có mình trước đây) là họ thiếu các kỹ năng xã hội. Một trong số đó là kỹ năng tự chữa lành và mang lại hạnh phúc cho bản thân.
Có một thực tế là, rất khó để có thể mang lại hạnh phúc cho những người xung quanh, đặc biệt là người yêu/người bạn đời của mình khi bạn đang trong trạng thái chưa lành.
Vì sao mình lại quan tâm về khía cạnh này đến thế? Bởi lẽ, người bạn đời sẽ là người quan trọng nhất với bạn từ giai đoạn này của cuộc đời về sau. Bạn thành công hay thất bại, hạnh phúc hay khổ đau, 80% là do sự lựa chọn này quyết định.
Nhà văn Nam Cao đã từng viết: “Một người đau chân có lúc nào quên được cái chân đau của mình để nghĩ đến một cái gì khác đâu? Khi người ta khổ quá thì người ta chẳng còn nghĩ gì đến ai được nữa. Cái bản tính tốt của người ta bị những nỗi lo lắng, buồn đau ích kỷ che lấp mất…”
Chúng ta dễ dàng có tình cảm với một người, nhưng để yêu và có một cuộc hôn nhân hạnh phúc với người đó không phải không phải là điều hiển nhiên mà có được. Càng không phải phụ thuộc 100% vào thứ được gọi là phước phần.
Để yêu và hạnh phúc được với một ai đó, trước hết, người bạn cần yêu chính là bản thân mình, và sau đó, mới yêu họ theo cách mà họ muốn được yêu. – “Fill up your own cup, and let them fall in love with the overflow.”
Đó là bài học mà mình mất rất nhiều năm tuổi trẻ để học và có được cuộc hôn nhân viên mãn như bây giờ.
Các em còn trẻ, xinh đẹp và đầy học thức, các em hãy hiểu được giá trị của mình, từ đó biết cách chăm sóc và bảo vệ cảm xúc của bản thân, cũng như đừng ngại ngần đặt ra ranh giới rõ ràng trong các mối quan hệ.
Tình yêu nên là mối quan hệ 100-100, nơi mà nó được xuất phát từ 2 cá thể hạnh phúc đến với nhau, cùng nhau vun vén và xây dựng tốt đẹp hơn thay vì mối quan hệ 50/50, nơi mà 2 người thiếu thốn hơi ấm tình cảm đến với nhau, với mưu cầu rằng người kia sẽ phải chịu trách nhiệm mang lại hạnh phúc cho mình. Trên cuộc đời này sẽ chẳng ai phải có trách nhiệm đó cả, cho dù đó là bạn đời hay con cái của bạn.
Hy vọng rằng những điều mà mình chia sẻ hôm nay sẽ phần nào hữu ích cho bạn.
Hãy comment “yes” nếu bạn thích bài viết này nhé.
